Để thoát khỏi sự phụ thuộc vào Google, tháng trước Huawei đã trình làng hệ điều hành riêng của mình, Harmony OS. Tất nhiên đối với một hệ điều hành mới, nó cần có hệ sinh thái ứng dụng riêng và vì vậy để thu hút các nhà phát triển bên thứ ba, Huawei đã ra mắt bộ biên dịch Ark Compiler nhằm giúp port các ứng dụng Android của họ sang OS mới dễ dàng hơn.

Không chỉ vậy, Huawei còn tuyên bố Ark Compiler sẽ cải thiện hiệu quả của hệ điều hành Android lên tới 24%, tăng tốc độ phản hồi lên tới 44% và tăng độ mượt mà của ứng dụng bên thứ ba lên tới 60%. Những tuyên bố này làm nhiều nhà phát triển hào hứng khi bộ biên dịch này ra mắt vào ngày 31 tháng Tám vừa qua.

Một trò lừa đảo - một trò quảng cáo lố bịch

Nhưng các nhà phát triển Trung Quốc nhanh chóng thất vọng và phản ứng ngược lại với các tuyên bố hứa hẹn của Huawei: Một trò lừa đảo. Một chiêu trò quảng cáo quá lố. Quá hấp tấp. Đó mới chỉ là một vài trong số nhiều đánh giá của các nhà phát triển Trung Quốc về bộ biên dịch này.

Một lập trình viên đã viết trên trang Hỏi đáp của mạng xã hội Zhihu rằng: "Nó giống như việc quảng cáo đây là một nhà hàng Michelin 3 sao. Nhưng khi phục vụ khách hàng, họ lại mang ra một gói mỳ cốc Tingyi và thậm chí còn không có nước sôi để đun mỳ. Liệu bạn nghĩ điều này có đáp ứng được kỳ vọng hay không? Liệu mã nguồn mở của Ark Compiler này có đáp ứng được kỳ vọng của mọi người hay chưa?"

Các nhà phát triển thậm chí còn cảm thấy rằng, phần mềm này chưa hoàn thiện. Tồi tệ hơn, một nhà phát triển Trung Quốc còn nói với trang tin Abacus rằng anh ta tự hỏi có phải nó thực sự được phát hành công khai hay không:

"Có lẽ họ làm vậy chỉ để giúp cho việc PR và chiến tranh thương mại, thêm đòn bẩy để đối đầu với Mỹ." Max Zhou, đồng sáng lập của công ty cải thiện ứng dụng MetaApp và từng là cựu giám đốc kỹ thuật tại Mobike cho biết. Ông Zhou từng rất phấn khích về Ark Compiler cho đến khi dùng đến nó. Ông xem nó như một trò quảng cáo lố bịch, nhất là khi Huawei nhấn mạnh đến đặc tính mã nguồn mở của Ark Compiler.

"Chúng tôi không cần nó phải được mã nguồn mở. Điều quan trọng hơn cả là dễ sử dụng và khả năng tương thích. Họ đang làm nó chỉ như một lời quảng cáo công khai - chứ không thực sự mong muốn các đóng góp từ cộng đồng."

Trên mạng xã hội Zhihu, đại đa số trong hơn 150 lời bình luận về trình biên dịch Ark Compilier là những lời chỉ trích đầy giận dữ giành cho Huawei:

"Ark Compiler không chỉ không thể biên dịch tất cả các ví dụ benchmark chuẩn, thậm chí nó còn không thể biên dịch chính những ví dụ demo của chính nó." Xing Yin, một nghiên cứu sinh của trường dược Icahn tại Mount Sinai, cho biết.

"Phiên bản demo của nó không thể chạy được vì họ không phát hành bộ thực thi (runtime) cần thiết. Một số người nói rằng nó có thể biên dịch sang ngôn ngữ Assembly Language (ngôn ngữ lập trình bậc thấp), nhưng nó không thể làm gì hơn được nữa. Nó còn không thể được biên dịch thành một file exe."

Flagship Mate 30 ra mắt mà không có ứng dụng Google.

Đối với các nhà phát triển, những lời hứa hẹn của Huawei cho đến nay vẫn còn quá xa vời so với thực tế.

Những lời hứa hẹn không khả thi 

Đối với những người không làm về lập trình, một bộ biên dịch (như Ark Compiler) là công cụ để hệ điều hành phân tích mã nguồn của một chương trình. Đây là chương trình đặc biệt để dịch (biên dịch) ngôn ngữ lập trình do con người viết nên thành ngôn ngữ máy để có thể hướng dẫn cho máy tính hoặc điện thoại của bạn thực hiện các tác vụ cụ thể trên phần cứng thiết bị.

Đối với Android, do hầu hết các ứng dụng được viết bằng ngôn ngữ lập trình Java, nên việc biên dịch mã nguồn thành ngôn ngữ máy trở nên phức tạp hơn, do mục tiêu của nó là tương thích với nhiều nền tảng phần cứng khác nhau. Do vậy, mã nguồn phần mềm chỉ được biên dịch thành một đoạn mã trung gian (intermediate code), và nó cần một bộ thực thi (runtime) để tiếp tục chuyển đoạn mã này thành ngôn ngữ máy mà thiết bị có thể hiểu được.

Vì quá trình biên dịch này mà ứng dụng Android thường có xu hướng chậm hơn so với ứng dụng trên iOS của Apple khi chúng thường được biên dịch trực tiếp thành ngôn ngữ máy.

Chính điều này lại càng làm tuyên bố của Huawei về việc bộ biên dịch Ark Compiler của họ sẽ làm ứng dụng bên thứ ba chạy mượt mà hơn 60% trở thành lố bịch. Việc biên dịch lại một lần nữa cùng mã nguồn đó sẽ không thể làm cải thiện đáng kể về hiệu năng, chưa kể còn làm ứng dụng đó chạy chậm hơn nữa.

Trước đó, Huawei từng cho biết rằng, bộ biên dịch Ark Compiler này sẽ được triển khai thành nhiều giai đoạn, với mã nguồn của chuỗi công cụ (toolchain) hoàn chỉnh phải đến năm 2020 mới ra mắt.

Huawei cho biết, họ mất 10 năm để phát triển nên bộ biên dịch Ark Compiler này. Nhưng rõ ràng ngần đó thời gian ấp ủ của công ty đã không chuyển hóa thành sự đón nhận của người dùng.

Ông He Zhiyuan, tác giả một cuốn sách về kỹ thuật học sâu trong AI, cho biết trên mạng xã hội Zhihu: "Huawei không đại diện cho đỉnh cao công nghệ Trung Quốc. Những nhà phát triển chúng tôi không tán thành với Huawei không phải chúng tôi không yêu đất nước mình hay chúng tôi muốn phá hoại đất nước mình hay chúng tôi là những tên gián điệp của Mỹ … Nhưng ném cho chúng tôi một sản phẩm nửa vời, thậm chí còn chưa hoàn thiện thực sự là điều giả dối."

Tương lai mù mịt cho hệ điều hành của Huawei 

Trong khi các smartphone bán tại Trung Quốc vốn đã không được tiếp cận đến các ứng dụng và dịch vụ của Google, bao gồm cả cửa hàng ứng dụng bên thứ ba Google Play Store, tuy nhiên, đây lại là những dịch vụ rất quan trọng đối với thị trường quốc tế. Chính vì vậy, cho dù Huawei đã công bố các flagship mới của mình, Mate 30 và Mate 30 Pro tại Munich, Đức, nhưng ngày mở bán những thiết bị này tại châu Âu vẫn chưa được xác định khi chúng không có ứng dụng của Google.

Điều này cho thấy tầm quan trọng của Ark Compiler khi nó có khả năng chuyển các ứng dụng Android sang chạy trên HarmonyOS, hệ điều hành riêng của Huawei. Tuy nhiên, những lời chỉ trích của các nhà phát triển cho thấy, vẫn còn một khoảng cách lớn giữa những lời hứa hẹn với hiệu năng thực tế của bộ biên dịch này.

Thậm chí ngay cả tuyên bố của Huawei về việc chưa sẵn sàng rời khỏi Android cũng cho thấy, công ty cũng không hoàn toàn tin tưởng với tiềm năng của bộ biên dịch này và khả năng triển khai HarmonyOS trên smartphone của công ty.

Một tương lai khó khăn dần hiện ra trước mắt hệ điều hành HarmonyOS của Huawei. 

Tham khảo Abacus